Sinds 1 januari 2016 mogen winkels en supermarkten geen gratis plastic tasjes meer verstrekken. Met positief effect! Of tenminste: zonder het echt gemeten te hebben, heb ik toch het gevoel dat ik al vaker stoffen tassen voorbij zie komen en dat er minder plastic tassen in het straatbeeld te zien zijn. Ook plastic flesjes zie ik minder vaak nu veel mensen een dopper, klean kanteen of andere variant herbruikbare fles hebben.
Jeb Berrier zou zeggen dat we een goed begin hebben gemaakt. In 2010 maakte hij de documentaire ‘Bag it’ over het verminderen van single-use plastics. Uit frustratie met de overload plastic die hij als zwerfafval in zijn omgeving terugzag, heeft hij gepraat met experts over de effecten van plastic op het milieu. Beth Terry van My Plastic-Free Life, bijvoorbeeld, een van de iconen van de zero-waste beweging. Zij is vooral erg bezig met de grote garbage patch in de oceaan waar ons zwerfafval naartoe zweeft. Niet als een eiland, maar als grote plastic soep waarvan dieren helaas ook denken dat het echt eten is. In de magen van zeedieren en vogels worden bizar veel stukjes plastic gevonden en niet geheel verrassend komt dat hun gezondheid niet ten goede!
Ook voor onze gezondheid is het gebruik van plastic niet bepaald goed. Getriggerd door de zwangerschap van zijn vrouw, begint Jeb na te denken over hoe hij zijn ongeboren kind het best mogelijke begin kan geven. Daar horen de gevaarlijke stoffen die in plastics zitten niet bij. Een praktische test waarbij Jeb een tijdje ‘normaal Amerikaans’ leeft, dus met magnetronmaaltijden die in plastic worden opgewarmd en veel verzorgingsproducten, blijkt dat de hoeveelheid gevaarlijke stoffen in zijn lichaam flink is toegenomen. Hij stelt ons wel gerust met de boodschap dat dit weer omkeerbaar is. Maar het laat duidelijk zien dat het huidige ‘normale’ eet- en leefpatroon niet alleen voor welvaartziekten door overgewicht kan zorgen, maar ook voor lichamelijke en psychische problemen. Zeker als het gaat om kinderen die zich nog moeten ontwikkelen. De twee stoffen die Jeb uitlicht, BPA en ftalaten, verstoren namelijk het hormoonsysteem. No way dat een baby dat binnen mag krijgen, natuurlijk, maar helaas gebeurt het wel op grote schaal en zul je bewust moeten afwijken van de norm om het te voorkomen.
Als ik hoor hoe het Amerikaanse systeem betreffende chemische stoffen werkt – deze zijn toegestaan tenzij aangetoond is dat ze gevaarlijk zijn – ben ik heel blij dat ik in Europa woon. Hier moet namelijk aangetoond worden dat het veilig is, voordat het toegestaan is. Uiteraard zijn er ook hier gevaren. De industrie is er bij gebaat dat plastic gebruikt blijft worden en heeft grote invloed op de politiek. Jeb interviewt voor de docu ook Annie Leonard van The Story of Stuff, die in haar filmpjes veel aandacht besteedt aan de marktwerking en de invloed van grote bedrijven. Maar gelukkig kunnen we onze citizen muscle oftewel onze kracht als consument gebruiken om invloed uit te oefenen. Stemmen met de portemonnee, maar ook met actie. Door te vragen om wat we wel willen: minder chemische stoffen en minder verpakkingsmateriaal.
Zoals je misschien wel proeft aan deze review ben ik erg onder de indruk van de documentaire. Jeb weet heel goed de struggles van de gewone mens weer te geven, en de experts zorgen er voor dat we ook de volgende stap zien. Namelijk dat het niet alleen storend is dat er zwerfvuil ligt, of zielig voor de dieren die plastic binnenkrijgen, maar dat het ook voor onze gezondheid op de korte en lange termijn belangrijk is om te stoppen met het gebruik van single-use plastics en gevaarlijke chemicaliën. Absoluut een film die ik je aanraad!