Waarschuwing: dit bericht gaat over bloed en menstruatie. Kan je daar niet tegen of wil je dit niet van je collega/vriendin/familielid weten, stop dan vooral nu met lezen.

Als meisje van een jaar of 10 raakte ik ontzettend in paniek. Ik zou gaan zwemmen, maar ik was ineens ongesteld! Los van dat dit sowieso een van de eerste keren – zo niet de eerste keer – was, ging het mij vooral om de vraag ‘Hoe kan ik hiermee zwemmen?’. Mijn moeder legde geduldig uit wat er aan de hand was, en dat ik kon kiezen voor maandverband of voor tampons om het bloed op te vangen. Om vervolgens heel nuchter een grote pop erbij te pakken en te laten zien hoe zo’n tampon dan werkt. Want dat was eigenlijk de enige oplossing voor het zwem-vraagstuk waar ik zo mee zat…

Wist je dat vrouwen gedurende hun leven zo’n 60 kilo restafval hebben alleen van tampons? Bij gebruik van wegwerp maandverband is dit nog meer. Daarnaast worden veel menstruatieproducten chemisch gebleekt, bevatten ze allerlei toxische stoffen en zit er plastic in om de producten effectief bloed op te laten nemen. Bovendien neemt een tampon niet alleen bloed maar ook ander vaginaal vocht op, waardoor je vagina een beetje uitdroogt. Dit en meer leerde ik toen ik bij toeval op de vlog van Bryony Farmer terecht kwam. Dat is inmiddels denk ik vier of vijf jaar geleden. Bryony was toen een tiener en ze verbaasde mij met het gemak waarmee ze over menstruatie en herbruikbare menstruatieproducten sprak, het onderwerp van haar vlog.

Ik denk dat veel meisjes en vrouwen net als ik eigenlijk geen idee hadden dat er nog andere mogelijkheden zijn naast het ‘standaard’ gebruik van wegwerp maandverband en tampons. Bryony liet me echter zien hoe super makkelijk modern wasbaar maandverband is en liet me kennismaken met de menstruatiecup: letterlijk een siliconen cup die je inbrengt om het bloed op te vangen. Een aantal keer per dag gooi je hem leeg, spoel je hem af onder de kraan en breng je hem opnieuw in. Aan het einde van je menstruatie die maand spoel je hem nog een keer af, kook je hem een paar minuten om te steriliseren en berg je hem als hij droog is op tot je hem weer nodig hebt.

Jullie zullen begrijpen dat ik niet lang na het ontdekken van de vlog bij Bryony een setje wasbaar maandverband en een cup heb besteld. De cloth pads, zoals ze in het Engels heten, heeft ze zelf gemaakt. De cup die ik heb is van het merk Ruby Cup. Dit merk heeft een buy one, give one beleid oftewel voor iedere cup die gekocht wordt, wordt er een gedoneerd aan een meisje elders in de wereld. Een meisje dat daardoor ook tijdens haar menstruatie naar school kan. Ik vond het mooi om zo ook aan een sociaal doel te geven.

Ik begrijp dat het gebruiken van een cup in plaats van tampons best een grote stap is. Daarom wil ik vertellen hoe het me bevallen is. Positief èn negatief, als wint het positieve zeker – anders gebruikte ik het niet al zo lang (ruim 5 jaar)! Om met de negatieve punten te starten:

• Het is best veel geld in een keer. Volgens mij heb ik zo’n 30 euro betaald voor de cup. Het maandverband was samen ongeveer net zo duur.
• Een cup is flink groter dan een tampon. En hoewel er zat filmpjes te vinden zijn over de verschillende manieren om hem kleiner te vouwen en in te brengen, duurt het even voor je het doorhebt en nog iets langer voor het comfortabel zit. Bij mij duurde dat denk ik een half jaar, waarin het trouwens wel gewoon goed zat en dus werkte 😉 Het is best een beetje spannend, maar door het vouwen wordt het deel dat je als eerst naar binnen brengt niet veel dikker dan een tampon. En dat past. Het bredere deel naar binnen brengen past ook en het open laten vouwen van de cup als hij op de juiste plaats zit – voor mij gewoon zo ver als ik hem krijg – is soms wat gefriemel, maar lukt ook altijd.
• Bij het uit de vagina halen is het nodig om het vacuüm te verbreken. Doe je dat niet, dan kun je bijvoorbeeld je spiraaltje per ongeluk verwijderen of kun je jezelf pijn doen. Het heeft even geduurd voor ik het voor elkaar kreeg dit goed te doen.
• Je moet de cup schoonspoelen. Je vingers komen dus in contact met menstruatiebloed. Als er geen kraantje bij de wc aanwezig is, moet je hem met wc-papier schoonvegen. Ik vind het niet zo’n issue omdat je toch je handen wast daarna, maar voor sommigen zal dit een drempel zijn.
• De cup is prachtig doorzichtig als je hem krijgt, maar hij verkleurt snel. Dan ziet hij er minder fris uit en lijkt hij niet meer schoon, al is hij dat wel. Er zijn overigens middelen verkrijgbaar waarmee je deze verkleuring kan voorkomen of weg kan krijgen, maar dat vind ik niet nodig.
• Je mag de cup niet gebruiken in de kraamtijd – maar tampons ook niet – en het kan zijn dat de cup die je had niet meer goed past na de bevalling. Dan heb je een nieuwe nodig met andere vorm of omvang, wat natuurlijk weer geld kost.

Dat het duurzamer is om geen spullen weg te gooien en gezonder om geen toxische stoffen in contact te laten komen met je intieme gebied, is mijn belangrijkste motivatie om de cup te gebruiken. Maar als het echt niet prettig was geweest in gebruik, had ik misschien alleen wasbaar maandverband gebruikt. Daarom hier ook de zaken die ik heel prettig vind van de menstruatiecup.

• Je bent voor een jaar of 10 klaar met geld uitgeven voor menstruatieproducten. Zo lang gaat een cup namelijk ongeveer mee. Dat levert best een besparing op 😉
• Een tampon moet je om de 4 tot 6 uur vervangen en mag je sowieso niet langer dan 8 uur laten zitten. Zowel omdat hij dan geabsorbeerd heeft wat hij kan, als vanwege gezondheidsrisico’s (Toxic Shock Syndrome). Een cup kun je langer laten zitten, tot 12 uur achter elkaar. In de praktijk hoef ik hem vaak maar twee keer per dag te legen, al kan dat vaker zijn als je heftiger bloedt.
• Een tampon absorbeert je menstruatiebloed, een cup vangt het op. Dit verschil is belangrijk, omdat een tampon stiekem ook ander vocht absorbeert dat daar hoort te blijven. Het werd bij mij vaak droog en wat pijnlijk, waardoor ook het inbrengen van een nieuwe tampon vervelender werd naarmate mijn menstruatie vorderde. Met de cup heb ik hier helemaal geen last van!
• Een cup heeft een klein steeltje om je te helpen hem te pakken te krijgen zodat je het vacuüm kunt verbreken en de cup er uit kan halen. Dit steeltje is kort genoeg of knip je kort genoeg om in je vagina te passen zonder dat het oncomfortabel is. Er hangt dus geen touwtje uit en er is vanaf de buitenkant niks zichtbaar. Daardoor vind ik het fijner om te douchen na een training of wedstrijd of om naar de sauna te gaan met de cup dan met een tampon in.

Heb ik je nieuwsgierig kunnen maken met mijn verhaal? Misschien dat je het de volgende keer bij de Kruidvat dan aandurft om de OrganiCup in je mandje te stoppen, af te rekenen en je menstruatie een stuk duurzamer en gezonder te maken! Wil je liever eerst wat advies? Kijk dan de filmpjes van Bryony of vraag advies aan Lotte of andere verkopers van herbruikbare menstruatieproducten!